Τί είναι ο ασβέστης;
Χρησιμοποιείται κυρίως για να περιγράψει το οξείδιο του ασβεστίου, ή άνυδρη άσβεστος (CaO), που προκύπτει από τη θερμική διάσπαση σε θερμοκρασίες πάνω από τους 900°C ανθρακικών πετρωμάτων, υψηλής περιεκτικότητας σε ανθρακικό ασβέστιο (συνήθως πάνω από 97%). Σε αυτό το χαρακτηριστικό στηρίζεται η βιομηχανία της άσβεστου, χρησιμοποιώντας τη διεργασία που γενικά είναι γνωστή ως «ασβεστοποίηση» (calcination).
Που χρησιμοποιείται ο ασβέστης;
Ο ασβέστης είναι μία από τις πέντε περισσότερο χρησιμοποιούμενες χημικές ενώσεις στον κόσμο και παράλληλα είναι το φθηνότερο και περισσότερο χρησιμοποιούμενο άλκαλι. Είναι ένα υλικό το οποίο βρίσκει πληθώρα εφαρμογών. Η χρήση του μπορεί να γίνει σε μία από τις ακόλουθες μορφές:
- ως Οξείδιο του ασβεστίου - CaO (άσβεστος ασβέστης)
- ως Υδροξείδιο του ασβεστίου - Ca(OH)2 (σβησμένος ασβέστης)
Αν και η αναφορά του ονόματος, παραπέμπει στις πάσης φύσεως κατασκευαστικές εφαρμογές, εν τούτοις στις ανεπτυγμένες χώρες, η χρησιμοποίηση του σε άλλες βιομηχανικές δραστηριότητες, απορροφά το μεγαλύτερο ποσοστό (80-85%) των χρήσεών του. Στην Ελλάδα, η εικόνα είναι αντίστροφη, με αποτέλεσμαένα μικρότερο ποσοσοτό των χρήσεών του να απορροφάται από τις εκτός των δομικών, εφαρμογές.
Κατασκευαστικός τομέας
Όπου εκτός από τα πάσης φύσεως κονιάματα (κυρίως δόμησης και επιχρισμάτων), ο ασβέστης ευρίσκει εφαρμογή στους πλίνθους, στα προϊόντα σκυροδέματος, οικοδομικά στοιχεία, υδροχρώματα κ.α.
Μεταλλουργία
Η κυριότερη χρήση της είναι κατά την παραγωγή χάλυβα με διαφόρου τύπου καμίνους για τον καθαρισμό του χάλυβα. Χρησιμεύει κυρίως για την δημιουργία ευτηκτικών μιγμάτων στα οποία διαλύονται προσμίξεις όπως φώσφορος, θείο, πυρίτιο και σε μικρότερο ποσοστό μαγνήσιο.
Προστασία του περιβάλλοντος
Χρησιμοποιείται στην απομάκρυνση ρύπων όλων των φυσικών καταστάσεων, δηλαδή αερίων, υγρών και στερεών. Συντελεί στην μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης διότι εφαρμόζεται με ιδιαίτερη επιτυχία στην αποθείωση των καπναερίων των καπνοδόχων.
Γεωργία
Χρησιμοποιείται με ιδιαίτερη επιτυχία και στην χώρα μας για την αντιμετώπιση της αυξημένης οξύτητας των εδαφών που προέρχεται από την υπερβολική χρήση λιπασμάτων, την απόπλυση των εδαφών λόγω των υψηλών βροχοπτώσεων και την εντατική καλλιέργεια των αγρών. Στις περιοχές όπου εφαρμόζεται προσθήκη γεωργικού ασβέστη αναφέρεται σημαντική αύξηση των στρεμματικών αποδόσεων για όλα τα είδη καλλιεργειών.
Κατεργασία νερού
Χρησιμοποιείται μεταξύ άλλων 1) στην αποσκλήρυνση στοχεύοντας στην απομάκρυνση της παροδικής σκληρότητας του νερού, 2) στον καθαρισμό όπου επιτυγχάνεται απολύμανση του νερού από τα διάφορα βακτηρίδια και ιούς, 3) στην αφαίρεση της θολότητας του μέσω της κροκίδωσης των αιωρουμένων στερεών σωματιδίων και 4) στην εξουδετέρωση της οξύτητας του νερού μέσω της απορρόφησης του CO2.
Βιομηχανία τροφίμων
Ενδεικτικά αναφέρονται: η βιομηχανία γάλακτος (όπου προστίθεται υδατικό διάλυμα ασβέστου τόσο για την παρασκευή τη κρέμας όσο και για την παρασκευή του βουτύρου), η βιομηχανία ζάχαρης (όπου ο ακατέργαστος χυμός της ζάχαρης επεξεργάζεται με ασβέστη για την απομάκρυνση οργανικών οξέων και άλλων ανεπιθύμητων προσμίξεων), η αρτοβιομηχανία (για την παρασκευή ενός κοινού τύπου διογκωτικού Baking Powder).
Κτηνοτροφία
Χρησιμοποιείται για την παρασκευή ζωοτροφών (για βοοειδή, πουλερικά κλπ), καθώς επίσης για απολύμανση και απόσμηση των χώρων διαβίωσης των ζώων (στάβλοι, στάνες κλπ). Ποσότητες ασβέστη χρησιμοποιούνται επίσης με ιδιαίτερη επιτυχία στις ιχθυοκαλλιέργειες.
Βιομηχανία χάρτου
Κυρίως χρησιμοποιείται για την παραγωγή του υποχλωριώδους ασβεστίου που με την σειρά του χρησιμοποιείται στην λεύκανση του χαρτοπολτού στον επιθυμητό βαθμό λευκότητας. Επιπλέον χρησιμοποιείται για την ανάκτηση ΝαΟΗ κατά την μέθοδο των θειικών στα εργοστάσια παραγωγής χάρτου τύπου Kraft.
Κεραμικά προϊόντα & ψηφιδωτά
Χρησιμοποιείται στο γυαλί και σε μικρότερα ποσοστά σε ορισμένες κατηγορίες πυρίμαχων, πυριτικών τούβλων και λευκής πορσελάνης. Αποτελεί επίσης το κύριο συστατικό του συνδετικού κονιάματος των επιδαπέδιων και επιτοίχιων ψηφιδωτών.
Χημικές συνθέσεις
Ενδεικτικά αναφέρονται η σόδα, το ασβεστοκυαναμίδιο, διάφορα λευκαντικά, χρώματα καθώς και ως μέσο για πάμπολλες συνθέσεις οργανικών και ανόργανων αλάτων.
Φαρμακοβιομηχανία
Ενδεικτικά αναφέρονται αντιόξινα χάπια, φάρμακα για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης καθώς και συμπληρώματα ασβεστίου για ομαλή ανάπτυξη κατά την βρεφική και παιδική ηλικία. Είναι γνωστή επίσης η προσθήκη σε διάφορες οδοντόκρεμες.
Σταθεροποίηση των εδαφών
Ιδιαίτερα για την σταθεροποίηση και στερεοποίηση εδαφικών υποστρωμάτων για δρόμους πόλεων, εθνικές οδούς, αεροδρόμια κλπ. Χρησιμοποιείται επίσης για την προστασία ασφαλτικών υποστρωμάτων από τον αποχωρισμό της ασφάλτου από τα αδρανή.